Adım Adım Nodejs yazı diziminin bir önceki yazısında front-end / back-end kavramlarından, Javascript’in ne olduğundan ve asıl konumuz Nodejs’in ne olduğundan bahsettik.
Gelelim kod yazmaya. Nodejs ile kod yazmak için tabiki öncelikle kurulumunu yapmamız gerekiyor. Nodejs Windows, Linux, macOS işletim sistemlerinde çalışabilmektedir. Çalışma mantığı her yerde aynıdır. nodejs.org adresinden sisteminize uygun kurulum dosyasını indirebilir sisteminize kurabilirsiniz. Nodejs ile uğraşırken bol bol terminal kullanacağız. (Temel konsol komutları için buraya bakabilirsiniz.) Nodejs kurulumunu kontrol etmek için terminal ekranına node -v komutunu girebilirsiniz. Komut sonucunda kurmuş olduğunuz nodejs sürümünün numarası gelmiş olmalı.
Kurulum aşamasından sonra bize gerekli olan bir terminal ekranı birde text editör. Bu yazı dizisi boyunca yapacağımız örnekler için benim kullanacağım editör Visual Studio Code olacak. Ama bunun dışında kullanabileceğiniz birçok editör var: Notepad++, Atom, Brackets, Vim, hatta Notepad 🙂 Bunların dışında IDE’lerde kullanabilirsiniz. Kendiniz için uygun olan veya daha önceden alışkın olduğunuz herhangi bir editor/IDE kullanabilirsiniz.
Merhaba Dünya!
Kendimiz için uygun bir klasör seçtikten sonra yeni bir dosya oluşturuyoruz. Ben D:\nodejsdersleri klasörünü kullanacağım. Bu klasör içerisine program.js adında bir dosya oluşturuyoruz. Ve ilk örneğimizi yazmaya başlıyoruz 🙂
“Daha öncede belirttiğimiz gibi Nodejs javascript’in backend’de çalışmasını sağlayan motordur. Dolayısıyla yazacağımız bütün kodlar aslında javascript olacak.”
İlk örneğimiz konsol ekranına “Merhaba Dünya!” yazdırmak olacak. Javascript kullanarak konsol ekranına herhangi bir veri yollamak için console.log() methodunu kulllanıyorduk. program.js dosyası içerisine şu kodu yazıyoruz.
console.log("Merhaba Dünya!")
Şimdi bu kodumuzu çalıştırmak için konsol ekranına geliyoruz. program.js dosyasına ilerliyoruz. (Temel konsol komutları için buraya bakabilirsiniz.) Daha sonra konsol üzerinden node program.js komutunu veriyoruz. Herşey yolunda giderse konsol ekranına Merhaba Dünya! yazısı çıkmış olmalı. Evet ilk nodejs kodumuzu yazmış olduk.
İkinci örnek olarak konsol ekranından parametre olarak sayılar yollayıp toplamlarını ekrana yazdıracağız.. nodejs sisteminde global olarak kullanabileceğimiz modüller var. Bunlardan bir tanesi de process modülü. process modülü ile o anki nodejs prosesi hakkında bilgi alabilir ve kontrol edebiliriz. Konsolda program çalıştırırken yollanan parametrelere de process sınıfının argv değişkeni ile ulaşabiliriz. Bu değişken bize liste halinde girilen bütün parametreleri gönderir. (Konsolda girilen parametreler birbirlerinden boşluklarla ayrılır.) Bu listenin ilk elemanı nodejs’in çalıştığı yeri, ikinci parametre program.js yani kodlarımızın çalıştığı yeri sonraki parametreler de konsol ekranından girilen parametreleri verir. Kodumuzu şu şekilde düzenlersek process.argv değişkeninin içeriğini konsola yazdırabiliriz.
console.log(process.argv)
Programımızı konsol üzerinden node program.js Nodejs Dersleri komutu ile çalıştıralım. Ekran çıktımız şu şekilde olacaktır.
Gelelim toplama programına. Konsoldan aldığımız parametreleri toplatıp ekrana yazdıracağız dedik. Bunun için kodlarımız şu şekilde olmalı:
var toplam=0;
// Döngünün 2’den başladığına dikkat edin. Neden? :)
for (var i = 2; i < process.argv.length; i++) {
toplam+=Number(process.argv[i])
}
console.log(toplam)
Bu kodları yazdığımızda da çıktımız şu şekilde olacaktır.
Evet ilk dersimizin sonuna geldik. Bu derste nodejs’i nasıl çalıştıracağımızı, konsol ekranına nasıl yazı yazdıracağımızı ve konsoldan parametre alıp nasıl kullanabileceğimizi gördük.
Bir sonraki bölümde I/O işlemlerini inceleyeceğiz.